خانواده کاسنی (Asteraceae) بزرگ‌ترین تیره از گیاهان گلدار است که بالغ بر 1600 جنس و بدون در نظر گرفتن گونه‌های آپومیکتیک حدود 23000 گونه دارد (جفری[1]، 2007). این خانواده جهان وطنی بوده و تقریباً در همه جای دنیا به‌جز قطب جنوب می‌روید. اعضای این تیره در مراتع، مراتع جنگلی و در پوشش‌های گیاهی کوهستانی به‌خوبی حضور دارند امّا در عراضی مرطوب استوایی حضور کمتری دارند (جفری، 2007). خانواده کاسنی با داشتن گل‌آذین کلاپرک یا کاپیتول به‌راحتی از سایر خانواده‌های گیاهی قابل تشخیص است. براساس فلورا ایرانیکا، این تیره شامل 160 جنس و حدود 1000 گونه می‌باشد (رشینگه[2]، 1965-1998). این خانواده بعد از خانواده حبوبات (Fabaceae) دومین خانواده بزرگ گیاهی در ایران به‌حساب می‌آید (قهرمان، 1373). خانواده کاسنی از جنبههای مختلفی چون دارویی (مانند کاسنی، آرتیشو، گل گندم و باباآدم)، سبزی (مانند کاهو و ترخون)، دانه‌های روغنی (مانند گلرنگ)، اقتصادی (مانند آفتابگردان)، زینتی (مانند گل همیشه بهار، گل داوودی، آهار، گل جعفری و ...)، علف هرز (تلخه و گل گندم) و بسیاری موارد دیگر دارای اهمیت است.

جنس Cyanus به‌عنوان یکی از اعضای خانواده کاسنی مشتمل بر 33 گونه بوده و در سرتاسر مرکز و جنوب اروپا، شمال آفریقا، آسیای کوچک و قفقاز، و نیز تعدادی از گونه‌ها در آسیای دور در ایران و افغانستان پراکنده هستند (دوستال[3]، 1976). جنس Cyanus اخیراً از جنس گل گندم (Centaurea) توسط گوریته[4] (2003) جدا شده است. گارسیا-جاکاس و همکاران[5] (2000، 2001) و واگنیتز و همکاران[6] (2006) براساس کارهای مولکولی و هلویگ[7] (2004) براساس تاریخچه اکوجغرافیایی این جدایی را تائید کردند. ویژگی‌هایی چون فیلاری‌ها با ضمائم چروکیده و بدون نوک که تا قاعده کشیده شده‌اند و گل‌های آبی یا آبی-ارغوانی باعث متمایز شدن این جنس در زیرقبیله Centaureinae شده است.

در سال 2003، گوریته بسیاری از گونه‌های متعلق به بخش Cyanus از جنس Centaurea را به جنس Cyanus منتقل کرد. بر این اساس، هلویگ (2004) 25 گونه را برای این جنس در نظر گرفت. بعداً، 4 گونه جدید و 4 ترکیب جدید به این مجموعه اضافه شدند (گوریته، 2008؛ بانچوا و استوی‌آنوف[8]، 2009؛ کایا و بانچوا[9]، 2009؛ استوی‌آنوف[10]، 2018؛ کایا و اوزل[11]، 2017؛ کایا و همکاران[12]، 2018؛ نگارش، 2018). مطالعه فلور ایرانیکا و سایر منابع نشان می‌دهد که گونه‌هایی وجود دارند که وضعیتی مبهم داشته یا هنوز به جنس Cyanus منتقل نشده‌اند. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی این گونه‌ها جهت مشخص کردن وضعیت تاکسونومی و انتقال آنها به جنس Cyanus و در صورت لزوم تیپ‌بندی آنها می‌باشد.

[1] Jeffrey

[2] Rechinger

[3] Dostál

[4] Greuter

[5] Garcia-Jacas et al.

[6] Wagenitz et al.

[7] Hellwig

[8] Bancheva & Stoyanov

[9] Kaya & Bancheva

[10] Stoyanov

[11] Kaya & Özel

[12] Kaya et al.

" />

مروری بر تاکسونومی جنس Cyanus متعلق به تیره کاسنی (Asteraceae)

A taxonomic revision of the genus Cyanus (Asteraceae)

چاپ صفحه

صفحه نخست سامانه

مجری و همکاران

اطلاعات تفضیلی

دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

مجریان: کاظم نگارش

کلمات کلیدی:

اطلاعات کلی طرح

کد طرح	99000013
عنوان فارسی طرح	مروری بر تاکسونومی جنس Cyanus متعلق به تیره کاسنی (Asteraceae)
عنوان لاتین طرح	A taxonomic revision of the genus Cyanus (Asteraceae)
محل اجرای طرح	دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان
وضعیت اجرای طرح
تاریخ تصویب
تاریخ خاتمه

اطلاعات مجری و همکاران

نام و نام‌خانوادگی	سمت در طرح	نوع همکاری	درجه‌تحصیلی	پست الکترونیک
کاظم نگارش	مجری مسئول	اول	دکترای تخصصی	kazem.negaresh@gmail.com

اطلاعات تفضیلی

عنوان	متن
پیشینه طرح
کلمات کلیدی
بیان مسئله و ضرورت انجام تحقیق	خانواده کاسنی (Asteraceae) بزرگ‌ترین تیره از گیاهان گلدار است که بالغ بر 1600 جنس و بدون در نظر گرفتن گونه‌های آپومیکتیک حدود 23000 گونه دارد (جفری[1]، 2007). این خانواده جهان وطنی بوده و تقریباً در همه جای دنیا به‌جز قطب جنوب می‌روید. اعضای این تیره در مراتع، مراتع جنگلی و در پوشش‌های گیاهی کوهستانی به‌خوبی حضور دارند امّا در عراضی مرطوب استوایی حضور کمتری دارند (جفری، 2007). خانواده کاسنی با داشتن گل‌آذین کلاپرک یا کاپیتول به‌راحتی از سایر خانواده‌های گیاهی قابل تشخیص است. براساس فلورا ایرانیکا، این تیره شامل 160 جنس و حدود 1000 گونه می‌باشد (رشینگه[2]، 1965-1998). این خانواده بعد از خانواده حبوبات (Fabaceae) دومین خانواده بزرگ گیاهی در ایران به‌حساب می‌آید (قهرمان، 1373). خانواده کاسنی از جنبههای مختلفی چون دارویی (مانند کاسنی، آرتیشو، گل گندم و باباآدم)، سبزی (مانند کاهو و ترخون)، دانه‌های روغنی (مانند گلرنگ)، اقتصادی (مانند آفتابگردان)، زینتی (مانند گل همیشه بهار، گل داوودی، آهار، گل جعفری و ...)، علف هرز (تلخه و گل گندم) و بسیاری موارد دیگر دارای اهمیت است. جنس Cyanus به‌عنوان یکی از اعضای خانواده کاسنی مشتمل بر 33 گونه بوده و در سرتاسر مرکز و جنوب اروپا، شمال آفریقا، آسیای کوچک و قفقاز، و نیز تعدادی از گونه‌ها در آسیای دور در ایران و افغانستان پراکنده هستند (دوستال[3]، 1976). جنس Cyanus اخیراً از جنس گل گندم (Centaurea) توسط گوریته[4] (2003) جدا شده است. گارسیا-جاکاس و همکاران[5] (2000، 2001) و واگنیتز و همکاران[6] (2006) براساس کارهای مولکولی و هلویگ[7] (2004) براساس تاریخچه اکوجغرافیایی این جدایی را تائید کردند. ویژگی‌هایی چون فیلاری‌ها با ضمائم چروکیده و بدون نوک که تا قاعده کشیده شده‌اند و گل‌های آبی یا آبی-ارغوانی باعث متمایز شدن این جنس در زیرقبیله Centaureinae شده است. در سال 2003، گوریته بسیاری از گونه‌های متعلق به بخش Cyanus از جنس Centaurea را به جنس Cyanus منتقل کرد. بر این اساس، هلویگ (2004) 25 گونه را برای این جنس در نظر گرفت. بعداً، 4 گونه جدید و 4 ترکیب جدید به این مجموعه اضافه شدند (گوریته، 2008؛ بانچوا و استوی‌آنوف[8]، 2009؛ کایا و بانچوا[9]، 2009؛ استوی‌آنوف[10]، 2018؛ کایا و اوزل[11]، 2017؛ کایا و همکاران[12]، 2018؛ نگارش، 2018). مطالعه فلور ایرانیکا و سایر منابع نشان می‌دهد که گونه‌هایی وجود دارند که وضعیتی مبهم داشته یا هنوز به جنس Cyanus منتقل نشده‌اند. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی این گونه‌ها جهت مشخص کردن وضعیت تاکسونومی و انتقال آنها به جنس Cyanus و در صورت لزوم تیپ‌بندی آنها می‌باشد. [1] Jeffrey [2] Rechinger [3] Dostál [4] Greuter [5] Garcia-Jacas et al. [6] Wagenitz et al. [7] Hellwig [8] Bancheva & Stoyanov [9] Kaya & Bancheva [10] Stoyanov [11] Kaya & Özel [12] Kaya et al.
خلاصه نتیجه اجرای طرح

پیوست ها

نام فایل	تاریخ درج فایل	اندازه فایل	دانلود