ارزیابی کارایی چند مدل مفهومی و روش داده کاوی در برآورد رواناب

بارش-رواناب یکی از پیچیده­ترین فرآیندهای هیدرولوژیکی است. از آنجا که با وجود افزایش روز افزون تقاضای آب، ساالنه حجم زیادی از رواناب حوضه های آبریز مناطق کشورمان به دلیل عدم کنترل، از دسترس خارج شده و هدر می­رود، اهمیت و حساسیت مهار آب­های سطحی جهت سیاست­ها و برنامه­ریزی­های تأمین آب، بیش از پیش ضرورت می­یابد. بدیهی است نخستین گام در استحصال این منابع و استفاده بهتر از پتانسیل موجود در حوضه­های آبریز، برآورد دقیق جریان رواناب حوضه­ها می­باشد. اما یکی از مشکلات اساسی در این زمینه کمبود آمار و اطلاعات آبدهی رودخانه­ها بدلیل عدم وجود ایستگاه­های آب سنجی در خروجی حوضه ها است. در اندازه گیری مستقیم جریان در ایستگاه­های آب سنجی، مشکلاتی از قبیل کاهش یا افزایش سریع سرعت جریان، حمل مقدار زیاد رسوب، بارش­های رگباری و غیره وجود دارد.

مدل های بارش- رواناب یکی از ابزارهای مهم در مدیریت حوزه آبخیز می باشند. فرآیندهای هیدرولوژیکی مختلفی از جمله: نفوذ، مقادیر ذخیره خاک، جریان زیر قشری و ذخیره آب زیرزمینی در مدل­های بارش- رواناب برای شبیه سازی رواناب در نظر گرفته می­شوند. به دلیل اینکه امکان اندازه­گیری تمام کمیت­های مورد نیاز جهت بررسی عکس­العمل حوضه میسر نمی­باشد، بررسی کارایی مدل­هایی که بتوانند در عین سادگی ساختار و با استفاده از حداقل ورودی، پیش بینی قابل قبولی را از فرآیندهای هیدرولوژیکی ارائه کنند امری ضروری به نظر می­رسد. مدل­هایی که با توجه به نقص و کمبود آمار طولانی مدت و دقیق بتوانند نتایج قابل قبولی را ارائه دهند و به عنوان ابزاری کارآمد در خدمت مدیر حوزه آبخیز باشند.