چاپ صفحه |  صفحه نخست سامانه |  نویسندگان |  اطلاعات تفضیلی |  دانلود مقاله | دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان |
چاپ صفحه | صفحه نخست سامانه | نویسندگان | اطلاعات تفضیلی | دانلود مقاله | دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان |
| کد مقاله | 4030229 |
| عنوان فارسی مقاله | بررسی امکان تولید قارچ دارویی گانودرما با استفاده از بستر های کشت حاوی ضایعات آلی (نی پیت، پالم پیت، باگاس) |
| عنوان لاتین مقاله | Investigating the possibility of medicinal mushroom production of Ganoderma using culture media containing organic waste (nee peat, palm peat, bagasse) |
| نوع ارائه | پوستر |
| عنوان کنگره / همایش | سی امین کنگره ملی و پنجمین کنگره بین المللی علوم و صنایع غذایی |
| نوع کنگره / همایش | داخلی-بین المللی-جهانی |
| کشور مقصد | |
| محل برگزاری کنگره | دانشگاه تربیت مدرس، تهران |
| سال انتشار/ارائه | 1403 |
| نویسنده | نفر چندم مقاله |
|---|---|
| مصطفی رحمتی جنیدآباد | دوم |
| محمدرضا زارع بوانی | سوم |
| فاطمه برنا | اول و مسئول |
| عنوان | متن |
|---|---|
| AAbstract | Ganoderma mushroom is well-known for its active biological compounds and medicinal effects. This mushroom is rare in nature, and harvesting it from the wild is insufficient for commercial use. This study investigated the potential for cultivating medicinal Ganoderma mushrooms using growth substrates containing organic waste, including rice straw, palm peat, and bagasse, with the addition of organic supplements such as coffee grounds, fish powder, and dregs for substrate enrichment. The results showed that Ganoderma's performance varied significantly depending on the type of substrate and supplements used. The mycelium colonization period (cloning) for sawdust control, sawdust_coffee grounds, sawdust_dregs, and sawdust_fish powder was 35 days. The shortest average period for initial primordia formation was related to sawdust with supplements (43 days). Organoleptic evaluation of growth rate and mycelium density in different substrates with the presence of supplements showed that sawdust substrate with coffee supplement exhibited good mycelium growth. The control rice straw substrate had similar growth rate and mycelium density as sawdust and coffee. Substrates containing sawdust with fish powder and sawdust with dregs showed moderate mycelium growth, while growth rate and mycelium density in palm peat substrates with dregs, fish powder, and coffee grounds were weak, similar to the control (palm peat). The coffee powder treatment had dense and white mycelium with the least contamination. Fish powder, used in amino acid fertilizers, effectively increased mycelium growth rate; it is recommended to use low concentrations of this material in processed form. The growth rate in the dregs treatment was good, but mycelium density was moderate. Palm peat treatment was very weak due to high silicon content, substrate texture hardness, and nutrient deficiency, resulting in low-density and slow-growing mycelium. The results indicated that sawdust_coffee grounds treatment had the highest biological efficiency (48%), while palm peat treatment had the lowest biological efficiency. |
| چکیده | قارچ گانودرما به‌دلیل ترکیبات زیستی فعال و همچنین اثرات دارویی آن کاملاً شناخته شده است. این قارچ در طبیعت کمیاب بوده و جمع آوری آن از طبیعت جهت استفاده تجاری کافی نیست. در این تحقیق امکان تولید قارچ دارویی گانودرما با استفاده از بستر های کشت حاوی ضایعات آلی شامل نی پیت، پالم پیت، باگاس و با افزودن مکمل های آلی تفاله قهوه، پودر ماهی، درج جهت غنی‌سازی بستر کشت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد عملکرد گانودرما بسته به نوع بستر و مکمل‌ها بسیار متفاوت بود. دوره میسلیوم دوانی (کلون زایی ) برای ترکیب خاک اره شاهد، خاک اره_ تفاله قهوه، خاک اره _ درج، خاک اره_ پودر ماهی 35 روز بود. کوتاه‌ترین متوسط دوره تشکیل پریموردیای اولیه مربوط به خاک اره با مکمل ها (43 روز) بود. ارزیابی ارگانولوپتیکی سرعت رشد و تراکم میسلیوم دهی در بسترهای کشت مختلف با حضور مکمل های مورد استفاده نشان داد بستر خاک اره با مکمل قهوه میسلیوم دهی خوبی را نشان داد. بستر نی پیت شاهد از نظر سرعت رشد و تراکم میسلیوم دهی مانند خاک اره و قهوه بود. بسترهای حاوی خاک اره با پودر ماهی، و خاک اره با درج میسلیوم دهی متوسطی را نشان دادند، همچنین سرعت رشد و تراکم میسلیوم دهی در بستر های پالم پیت به همراه درج، پودرماهی و تفاله قهوه مانند شاهد (پالم پیت) ضعیف بود. تیمار پودر قهوه میسلیوم های متراکم و سفید با کمترین درصد آلودگی داشت. پودر ماهی که در ساخت کودهای امینو اسید از آن استفاده میشود بر سرعت رشد میسلیوم موثر بود، استفاده از غلظت های کم این ماده و به شکل فراوری شده توصیه میشود. سرعت رشد میسلیوم در تیمار دِرِج خوب بود اما تراکم متوسطی داشت. تیمار پالم پیت بسیار ضعیف بود، سیلیسیوم بالا و سختی بافت بستر و فقر مواد مغذی مانع رشد میسلیوم گردید و میسلیوم هایی با تراکم کم و سرعت رشد پایین ارائه کرد. نتایج نشان داد تیمار خاک اره_ تفاله قهوه بیشترین میزان بهره‌وری بیولوژیکی (48%) و تیمار پالم پیت کمترین میزان بهره‌وری بیلوژیکی را داشت. |
| متن مقاله | مقدمه قارچ های کلاهک دار دارویی که غالبا هم مصرف خوراکی و هم مصرف دارویی دارند تبدیل به یکی از منابع زیستی ارزشمند در صنایع داروسازی شده اند و کاربردهای فراوانی در زمینه ی تولید دارو دارند (عزیزی و همکاران،1393). جنس Ganodermaمتعلق به سلسله قارچ ها، و خانواده گانودرماتاسه است (Yuan, 2013). این جنس گانودرما حدود 80 گونه دارد. قارچ گانودرما میتواند در بسترهای مصنوعی در فصول مختلف سال و با کنترل تمامی شرایط محیطی رشد کند. با توجه به ارزش دارویی قارچ گانودرما لوسیدوم، ضرورت استفاده از مکمل های بستر کشت برای افزایش تولید امری ضروری است (سلگی، 1394). قارچها موجوداتی هتروتروف هستند که برای رشد میسلیوم رویشی به مواد مغذی خارجی نیاز دارند تا به مرحله تولید مثل (باروری) برسند (Al-Ani, et al., 2018). فرایند تولید قارچ های دارویی شامل دو مرحله است؛ فاز رشد رویشی (مرحله رشد میسلیوم) و فاز رشد زایشی (مرحله میوه گیری). شدت بهره برداری میسلیوم از محیط کشت منجر به ضعیف شدن و از دست رفتن عناصر مورد نیاز قارچ میشود. تبدیل مواد به ذراتی ریز به گونه ای که بتوان آنها را از دیواره سلول های میسیلیوم قارچ عبور داد تکنیکی است که هم اکنون استفاده می شود. کودهای نیمه سنتزی به دلیل مواد قابل دسترس به راحتی از راه میسلیوم وارد سیستم جذب قارچ می شوند (سلگی، 1394). با توجه به اینکه بقایای کشاورزی که به عنوان بستر کشت قارچ استفاده می شوند، به عنوان موادی با نیتروژن کم تعریف می شوند. بنابراین افزودن مکمل حاوی نیتروژن آلی یا نیتروژن معدنی به بسترهای کشت قارچ ضروری است (Liu, et al., 2010; Lomberh, et al., 2002). مطالعات نشان داده اند که نسبت کربن به نیتروژن 20:1 به منظور رشد میسیلیوم قارچ ها مناسب است. این قارچ توانایی جذب و تجزیه نیتریت های آلی از جمله اسیدهای آمینه و پروتئین ها و نیتریت های معدنی از جمله نمک های آمونیوم و نیترات را داراست (Buchanan, et al., 2003). دامنه PH بهینه برای رشد میسیلیوم گونه های مختلف گانودرما بین 5/5 تا 6 گزارش شده است. دمای مناسب برای رشد میسیلیوم گانودرما لوسیدیوم 25 تا 30 درجه سلسیوس ثبت شده است. میزان رطوبت مورد نیاز رشد گانودرما 70% می باشد (Miles & Chang, 2004). میسلیوم قارچ گانودرما تمایل رشد در محیط های اسیدی ضعیف دارد و می تواند در PH بین 3-7/5 رشد کند، ولی مناسب ترین دامنه PH 4 تا 6 می باشد که توسط برخی بافرها نظیر پتاسیم هیدروژن فسفات یا پتاسیم دی هیدروژن فسفات در هنگام کمپوست کردن اضافه می شود (قدس ولی، 1388). غنی سازی بستر کشت به طور گسترده ای عملکرد (وزن بازیدیوکارپ) و ارزش دارویی آن را تحت تاثیر قرار می دهد (آصف، 1394). همچنین با توجه به مقادیر نسبتا بالای کربن به نیتروژن بستر کشت، لیگنین بالا و همچنین عدم تجزیه پذیری کامل ترکیبات سلولزی، میسلیوم قارچ توانایی دریافت کامل مواد غذایی موجود در محیط کشت را ندارد. لذا جهت بهینه سازی نسبت کربن به نیتروژن و نیز افزایش فعالیت آنزیم های تجزیه کننده سلولز، لیگنین و افزایش راندمان تبدیل زیستی (درصد تبدیل سوبسترا به اندام میوه ای) از مکمل های تقویتی استفاده می گردد (متقی، 1388). به‌طور عمده تولید صنعتی قارچ گانودرما با استفاده از بسترهای تهیه شده از تراشه چوب و خاک اره میباشد. با توجه به محدویت استفاده از تراشه چوب بدلیل استقرار محدود صنایع چوب و از طرفی حفظ درختان، جایگزین کردن آن با ضایعات کشاورزی می تواند راهکار مناسبی برای پرورش این قارچ باشد. همچنین قارچ گانودرما جهت تولید بازیدیوکارپ به بسترهای غنی از سلولز، لیگنین و همی‌سلولز نیازمند است اما برقراری تعادل مناسب بین مقادیر کربن و نیتروژن محیط کشت رشد رویشی و زایشی این قارچ را تحت تأثیر قرار میدهد به طوری که زمان باردهی و همچنین عملکرد و سایر صفات اندام بارده قارچ تحت‌تأثیر بستر کشت قرار میگیرد. هدف از انجام این پژوهش انتخاب بستر کشت مناسب، همچنین بررسی جایگزینی سایر ترکیبات لیگنوسلولزی ارزان قیمت (باگاس نیشکر و غیره) به جای تراشه چوب با ارزش درختان، انتخاب مناسب‌ترین مکملهای آلی (تفاله قهوه، پودر ماهی، درج) جهت غنی‌سازی بستر کشت و بررسی عملکرد، ارزش غذایی و دارویی قارچ گانودرما میباشد. مواد و روش‌ها آزمایش در سالن کشت قارچ واقع در ایستگاه آموزشی و تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان (۳۵ کیلومتری شمال شرقی اهواز) طی سال ۱402-1401انجام شد. طرح آماری به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با دو عامل بستر کاشت در چهار سطح خاک اره، نی پیت، باگاس نیشکر و پالم پیت و ترکیبات مکمل بستر در چهار سطح بدون کاربرد مکمل به عنوان شاهد تفاله قهوه، درج، پودرماهی در سه تکرار هر تکرار یک کیسه پلاستیکی حاوی بستر مکمل و مایه قارچ انجام شد. پالم پیت با استفاده از برگ درختان نخل خرما از نخلستان دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان برداشت شده و با استفاده از چاپر به قطعات پنج تا ۱۰ سانتی متری خرد شدند درج به عنوان مسئول فرئی باگاس از شرکت نفت بهران واقع در شوشتر تهیه شد. پودر ماهی از شرکت ایمن پودر جنوب و باگاس نیشکر و نی پیت از کشت و صنعت کارون شوشتر تهیه شد. جهت آماده سازی بسترهای کشت ابتدا بسترهای مورد نظر (باگاس، نی پیت، پالم پیت، خاک اره) به طور جداگانه به مدت 24 ساعت در آب غوطه ور گردید. سپس آبکش شده و طبق تیمارهای آزمایشی با مکمل های عنوان شده( درج، پودر ماهی، تفاله قهوه) به صورت جداگانه و به میزان 5 درصد از کل بستر مخلوط گردید. بسترهای استاندارد یک کیلویی در نایلونهای پلی اتیلنی قرار داده شد. در هر تیمار یکی از کیسه ها بدون مواد سوبسترا و در سه تکرار به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. پس از آماده سازی بسترها و بستن درب آنها، کیسه ها در داخل اتوکلاو در دمای 121 درجه سانتی گراد و فشار1 اتمسفر به مدت 25 دقیقه استریل شد. شاخص های رشد مورد اندازه گیری: مقـدار رشـد رویشـی میســلیوم در بســترهای کشــت، تعــداد انــدام میــوه دهــی، وزن قــارچ تــازه برداشــت شــده و بهـــره وری بیولـــوژیکی در هر تیمار اندازه گیری شد. بهره وری بیولوژیکی = وزن قارچ تازه برداشت شده/ وزن خشک بستر ×100 نتایج و بحث دوره میسلیوم دوانی، تشکیل پریموردیای اولی: دوره میسلیوم دوانی (کلون زایی ) برای ترکیب خاک اره شاهد، خاک اره_ تفاله قهوه، خاک اره _ درج، خاک اره_ پودر ماهی 35 روز بود. دوره کلون زایی در بستر باگاس در برخی مکمل ها مانند درج و پودر ماهی به دلیل رشد آهسته میسلیوم بدست نیامد و با کپک های دیگر آلوده و دور انداخته شد. سرعت رشد و تراکم میسلیوم دهی: ارزیابی ارگانولوپتیکی سرعت رشد و تراکم میسلیوم دهی در بستر های کشت مختلف با حضور مکمل های مورد استفاده نشان داد بستر خاک اره با مکمل قهوه میسلیوم دهی خوبی را نشان داد. بستر نی پیت کنترل از نظر سرعت رشد و تراکم میسلیوم دهی مانند خاک اره و قهوه بود. بستر های حاوی خاک اره با پودر ماهی، و خاک اره با درج میسلیوم دهی متوسطی را نشان دادند. و سرعت رشد و تراکم میسلیوم دهی در بستر های پالم پیت به همراه درج، پودرماهی و تفاله قهوه مانند شاهد (پالم پیت) ضعیف بود. تیمار پودر قهوه میسلیوم های متراکم و سفید با کمترین درصد الودگی داشت. احتمالا ترکیبات فنولی بالای قهوه برخلاف اثرات مضر آن بر گیاهان، پیوند و کشت بافت، در رشد، تهویه و تغذیه میسلیومها موثر بوده است. پودر ماهی که در ساخت کودهای امینو اسید از آن استفاده می شود بر سرعت رشد میسلیوم موثر بود، استفاده از غلظت های کم این ماده و به شکل فراوری شده توصیه می شود. در غلظت بالا اثر منفی دارد. سرعت رشد میسلیوم در تیمار درج خوب بود اما تراکم متوسطی داشت، درج که نوعی بیوچار محسوب میشود مثل زغال فعال عمل نموده و مانع جذب مواد مغذی توسط میسلیوم می شود. تیمار پالم پیت بسیار ضعیف بود، سیلیسیوم بالا و سختی بافت بستر و فقر مواد مغذی مانع رشد میسلیوم گردید و میسلیوم هایی با تراکم کم و سرعت رشد پایین ارائه کرد. جدول 1. نتایج ارگانولپتیکی رشد و میسلیوم دهی بستر های مختلف بستر خاک اره و سبوس باگاس نی پیت پالم پیت پودر ماهی خوب متوسط متوسط ضعیف درج خوب متوسط متوسط ضعیف تفاله قهوه خوب متوسط خوب ضعیف شاهد (بستر پایه) متوسط ضعیف خوب ضعیف بیشترین عملکرد مربوط به تیمار خاک اره _تفاله قهوه و کمترین عملکرد مربوط به تیمار نی پیت شاهد، نی پیت_ درج، نی پیت _پودرماهی و خاک اره _پودر ماهی بود. تیمار باگاس بدلیل آلودگی از فرایند خارج شد. تیمار پالم پیت وارد فاز زایشی نگردد. نمودار 1. تأثیر بسترهای مختلف بردرصد بهره وری بیولوژیکی قارچ گانودرما بهره‌وری بیولوژیکی: میانگین بهره وری بیولوژیکی در تیمارهای مختلف در نمودار 1 نشان داده شده است. نتایج نشان می دهد تیمار خاک اره_ تفاله قهوه بیشترین میزان بهره‌وری بیلوژیکی (48%) و پالم پیت شاهد و یا همراه با مکمل کمترین میزان بهره‌وری بیولوژیکی را داشت. براساس نتایج عملکرد گانودرما بسته به نوع بستر و مکمل‌ها بسیار متفاوت بود. بنابراین استفاده از بستر مناسب برای تولید تجاری آن مهم است. دوره رشد خاک اره_ قهوه کوتاهتر از سایر بسترها بود. کارایی زیستی قارچ گانودرما تحت تأثیر بستر کاشت قرار گرفت و کمترین کارایی زیستی در بستر پالم پیت بود. تفاوت در رشد عملکرد و ترکیبات بیوشیمیایی قارچ گانودرما میتواند ناشی از تفاوت در ترکیبات تشکیل دهنده بسترهای کاشت و مکمل ها باشد. نتایج آزمایش حاضر در مورد اثر بسترهای کاشت و مکمل بر رشد عملکرد و ترکیبات بیوشیمیایی قارچ گانودرما نشان داد با افزودن مکمل به بسترهای خاک اره و نی پیت عملکرد و شاخص های کیفی قارچ گانودرما بهتر از بستر پالم پیت بود و طول دوره رشد نیز کوتاهتر از پالم پیت بود. کمترین کارایی زیستی در بستر پالم پیت بود. تفاوت در رشد، عملکرد و کارایی بیولوژیکی قارچ گانودرما می تواند ناشی از تفاوت در محتوای بستر کشت و مکمل های همراه آن باشد. تفاوت معنی داری بین مکمل درج و پودر ماهی وجود نداشت. بستر نی پیت دومین بستری بود که برای کشت گانودرما جواب داد. از آنجایی که تفاله قهوه محصول فرعی صنعتی است و از نظر اقتصادی ارزان تر از درج و پودر ماهی است، توصیه می شود از تفاله قهوه به عنوان مکمل با خاک اره برای کشت گانودرما استفاده شود. درج و پودر ماهی می تواند به عنوان یک مکمل جایگزین استفاده شود. مکمل ها نقش مثبتی در رشد میسلیوم و عملکرد قارچ نشان دادند. بنابراین، برای تولید تجاری گانودرما، مکمل مورد نیاز است. منابع آصف، م. ر. 1394. قارچ های دارویی ایران. انتشارات ایرانشناسی. 160 صفحه سلگی، م. 1394. نانو فناوری و کاربردهای آن در علوم باغبانی. انتشارات دانشگاه اراک. 176 صفحه عزیزی، ا.1376 . به کارگیری مواد زائد کشاورزی برای تولید قارچ صدفی و خوراک دام. انتشارات نشر آموزش کشاورزی، کرج 48 صفحه عزیزی، م.، پوریان فر، ک. و عروجعلیان، ف.، 1393. قارچ های دارویی (خواص درمانی و کاربرد آنها در پزشکی با تاکید بر درمان سرطان (ترجمه) انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، مشهد. قدس ولی، ع .1388. کاشت و پرورا قارچهای خوراکی و دارویی (فناوری جون- کائو). نشر علم کشاورزی ایران. متقی، ح . 1388 . قارچ صدفی و سایر قارچ های خوراکی پرورشی جهان، تکنولوژی تولید. انتشارات سپیدان. 328 صفحه. Al-Ani, B. M., Owaid, M. N., & Al-Saeedi, S. S. S. (2018). Fungal interaction between Trichoderma spp. and Pleurotus ostreatus on the enriched solid media with licorice Glycyrrhiza glabra root extract. Acta Ecologica Sinica, 38(3), 268-273. Buchanan, P. K., Cole, A. L., Yun, W., and Stephenson, S. (2003). Edible and poisonous mushrooms of the world. Portland, Oregon: Timber Press. Liu, W., Wang, H., Pang, X., Yao, W., & Gao, X. (2010). Characterization and antioxidant activity of two low-molecular-weight polysaccharides purified from the fruiting bodies of Ganoderma lucidum. International journal of biological macromolecules, 46(4), 451-457. Lomberh, M. L., Solomko, E. F., Buchalo, A. S., & Kirchhoff, B. (2002). February. Studies of medicinal mushrooms in submerged cultures. In Mushroom biology and mushroom products. The 4th international conference on mushroom breeding and mushroom products, 367377p. Miles, P. G., & Chang, S. T. (2004). Mushrooms: cultivation, nutritional value, medicinal effect, and environmental impact. CRC press Yuan, H. S. (2013). Ganoderma mutabile sp. nov. from southwestern China based on morphological and molecular data. Mycological Progress, 12(1), 121-126. |
| نتیجه مقاله | |
| AAbstract | |
| چکیده | |
| متن مقاله | |
| نتیجه مقاله |
| نام فایل | تاریخ درج فایل | اندازه فایل | دانلود |
|---|---|---|---|
| certificate 2.pdf | 1403/09/07 | 759665 | دانلود |
| article A-10-577-1.pdf | 1403/09/07 | 517136 | دانلود |
